PROF DR HALUK ŞAHİN:

"BU PLANLA BOZCAADA'YA BİR RAKİP YARATILIYOR"

"Ada'nın bağları korunmazsa ada bahçeli evlere ve arsaya döner, her şeyin değeri düşer."


   Yeni imar planı tartışması sürüyor.  Yüzlerce itiraz dilekçesi verildi. Toplantılar toplantıları izliyor. İtiraz dilekçesi hazırlayıp Çanakkale Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü'ne elden verenlerden biri de çeyrek yüzyıldır yazıp çizdikleriyle adı adayla özdeşleşmiş olan gazeteci-yazar Prof. Dr, Haluk Şahin idi. Çanakkale'de yapılan imar toplantısına da katılan Haluk Hoca'ya izlenim ve düşüncelerini sorduk:

Bozcaada Haber: Ne oluyor?

Haluk Şahin:  Ben de kendime bu soruyu soruyor ve bu planı, örneklerini çok gördüğümüz türden, rant motorlu bir betonlaşma projesi olarak değerlendiriyordum. Bu toplantıda işin özünü kavradım: Bozcaada imar edilmiyor, Bozcaada'ya alternatif ve hatta rakip yaratılıyor.

BH: Nasıl bir alternatif?

HŞ: Güney sahillerinde adı Akvaryum olacak bir alternatif.  Merkezden uzak ve kopuk yapay bir yazlık sitesi. Üstelik merkezden iki üç kat daha büyük.  Zamanla kendi deniz ulaştırması, kendi dükkanları, otelleri, lokantaları olan yapay bir tatil köyü.  Saros gibi.   Beş on yıl sonra şöyle konuşmalar duyacağız:  "Nasıl geçti Bozcaada tatiliniz?"  "Aa biz Bozcaada'ya gitmedik ki!" "Nereye gittiniz?" "Akvaryum'a. Odunluk iskelesinden Mermer Koyu'na vapur var. Her şey yepyeni. 10 gün kaldık, eski Bozcaada'ya hiç inmedik. Dar sokaklar, kalabalık, yerinde kalsın..."

BH: Ya geri kalan bölgeler?

HŞ: Oralarda bu kadar radikal bir şey yok ama, özellikle bağlık bölgelerin zaman içinde Ankara ve İstanbul'da örneklerini gördüğümüz türden bahçeli evlere dönüşmesi kaçınılmaz.  Çünkü ev ve tesis yapımı için getirilen ölçütler çok gevşek.  Buna karşılık bağcılığı teşvik edip ayağa kaldıracak önlemler yok.  Bağcılık ölürse bağlar arsaya dönüşür.  Fiyatları da düşer.  Bir süre sonra ne evler şimdiki kadar para yapar, ne lokantalar bu fiyata yemek satar, ne de otel-pansiyon fiyatları bu düzeyde kalır. Sıradanlaşmış bir yer para etmez. İnanmayanlar Erdek ve Avşa'ya baksınlar...

BH: İmar planına  kişisel itirazınızda neye itiraz ettiniz?

HŞ: Planın ana felsefesine.  Altın yumurtlayan tavuğu kesmek istemesine!

Dilekçemde şöyle dedim:

                İTİRAZ DİLEKÇEMDİR

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı
Çanakkale İl Müdürlüğü'ne

   Çeyrek yüzyılı aşkın bir süredir Bozcaada'yı hayatının en önemli mekanı yapmış, hakkında altı kitap ve yüzlerce yazı yazmış, uluslararası saygınlığa sahip sanat ve kültür toplantıları düzenlemiş bir yazar ve bilim adamı olarak 1/100000 ölçekli  imar planına itirazım var.

    Sayın yetkililer;

    Bu kurulun üyeleri olarak yalnızca teknik değil, aynı zamanda insani ve ahlaki bir sorumluluk üstlenmiş durumdasınız.

     Vereceğiniz karar, hiç abartmıyorum, çağlar boyunca anılacak, yankılanacak.  Çünkü, sonuçları itibariyle,  geri dönüşü yoktur.

    Bozcaada çok özel bir yerdir. Bu hem tarih, hem coğrafya hem de kültürel olarak böyledir. Namı dünyayı tutmuştur ama,  sadece 39 kilometrekarelik minicik bir kara parçasıdır. Çok daha büyüklerini yutmuş olan rant canavarının dişinin kovuğuna bile gitmez.

     Ona çok özen göstermek zorundayız.  Bu çok özel yeri, onun üzerinde bizim kadar hakkı olan yeni kuşaklara özellikleri ve güzellikleri ile devretmekle yükümlüyüz.

    Onun sıradanlaşmasına karşı çıkmak bir uygarlık görevidir.  Çünkü çağdaş uygarlık, kimilerinin sandığı gibi her yeri birbirine benzetmeyi değil, bir zenginlik olarak gördüğü farklılıkları korumayı emrediyor.

     Bozcaada'yı farklı yapan öğeleri biliyoruz: Kökleri antik çağlara giden bağcılık ve şarapçılık geleneği, görece bozulmamış doğal ve mimari dokusu, hayatın tüm alanlarına yansıyan kültürel sentezi ve canlı sanat hayatı...

     Gereken özen gösterilirse, bu özellikler ada ekonomisini ve turizmini en başarılı şekilde  gelecek yüzyıla taşır.  Eğer  önerilen plan uygulanırsa ada 10 yıl içinde ölür.

      Böyle bir yazgı, ne yazık ki, gençliğimizin çok beğenilen adası Avşa'da yaşandı.  Komşumuz Avşa neler yapılmaması gerektiği konusunda canlı bir örnektir.

      Öyleyse,  Bozcaada'nın bağlık bölgelerinin genişlemesi ve ıslahı için çaba gösterelim.  Bağlık bölgelerde konut yapımı konusunda çıtayı çok daha  yüksek tutalım. Önerilen plandaki kurallar uygulanırsa o bölgeler kısa sürede Ankara ve İstanbul'daki bahçeli evler semtlerine dönüşür.

     Deniz suyu soğuk ve havası rüzgarlı olan adanın deniz-kum turizmi açısından doyum noktasına ulaştığı 2014 yazında görüldü. Sınırlı sayıdaki pilajlar tıklım tıklım doluydu.  Daha fazlasını taşıyamaz. Zaten tüm dünyada o tür turizmin yerini kültür ve ekoloji turizmi alıyor.

       NAPA, Toskana, Provence örnekleri dururken Costa del Sol olmaya talip olmak aklın ve zamanın gerçeklerine ters düşer.

         Bozcaada bu açıdan şanslıdır, bağcılık-şarapcılık turizminde dünyanın en önde gelen örnekleri arasına girebilir.  Ama, ne yazık ki,  bu plan uygulanırsa, o şansı kullanamama olasılığı ile karşı karşıyadır.

        Bırakalım Bozcaada Bozcaada kalsın.  Daha doğrusu, bırakalım Bozcaada Bozcaada olsun!

         Ve , gelecek kuşaklar sizleri ve bizleri öfkeyle değil övgüyle ansın!


Prof. Dr. Haluk Şahin
Orta Kulübe Mevkii, No: 57
Bozcaada, Çanakkale