Yerel Seçimler geride kalırken Çanakkale’de bazı yerlerde başkanlık koltukları değişti. Cumhuriyet Halk Partisi için bu seçimler 2014 seçimlerine oranla daha başarılı geçerken, Cumhur İttifakı’nın iki partisi Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) kan kaybetti. Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) ise adeta Çanakkale ilçe ve beldelerinde yok olurken, İyi Parti (İYİP) ise iki ilçe aldı.

Çanakkale’nin 12 ilçesinde bir önceki seçimde 6 başkanlığı bulunan AKP 2 başkanlığı CHP’ye kaptırdı. Dengeleri değiştiren bu durum sonunda CHP’nin 6, AKP’nin 4, İYİP’in 2 belediye başkanlığı bulunuyor.

MERKEZ'DE ÜLGÜR GÖKHAN GERÇEĞİ VAR

Çanakkale Merkez’de Ülgür Gökhan bu dönem de Çanakkale’nin başkanı oldu. Rahat bir seçim geçiren Gökhan’ın Çanakkale’si, ülke genelinde CHP’nin kazandığı 21 il arasında %60,73 ile en fazla oy oranına sahip kent oldu. Geçen dönem AKP’nin milletvekili olan, bu dönem de başkanlığa adaylığını koyan Ayhan Gider beklenen oyu alamadı ve %35,61’de kaldı. 2014 seçimlerinde Ülgür Gökhan’lı CHP toplam 70.616 oyun 38.387’sini almıştı. Bu seçim yaklaşık olarak %10 daha fazla oy sandıklara girerken, kullanılan oy 77.881 oldu. Ülgür Gökhan da oyunu 46.178 seviyesine çıkarmayı başardı. Aslında kullanılan oy ile oransal bakıldığında yaklaşık 42.000 oy alması gereken CHP fazladan 4.000 oy aldı. Bu oyun da MHP’den İYİP’e, oradan da Millet İttifakı’nın adayı CHP’li Ülgür Gökhan’a kaydığını söyleyebiliriz.

AKP’nin 2014 yılındaki belediye başkan adayı Mehmet Daniş 25.357 oy almıştı. Ayhan Gider ise bu seçimlerde %10 daha fazla oy kullanılmasına rağmen sadece 27.080 oy alabildi. Hatta Çanakkale’de Cumhur İttifakı kurulmuş, AKP ve MHP seçim ittifakı yapmışlardı. Olası matematiksel hesaba göre bir önceki seçimde 25.357 oy alan AKP ile 5.184 oy alan MHP, %10 oy kullanma artışı da eklenince yaklaşık 34.000 oy alması olasıydı. Fakat bu rakam Pazar günü sonuçlanan 2019 seçimlerinde beklentinin çok altında kalarak 27.080 oldu.

Geçen sen AKP Çanakkale İl Başkanı Yeşim Karadağ istifa etmişti. İddialara göre bu istifanın arkasında kendisine görevi bırakması yönünde baskı yapılması olduğu dile getirilmiş, bir nevi görevden alma olarak görülmüştü. Karadağ’ın yerine gelen Gültekin Yıldız’la, AKP’nin çok önem verdiği Çanakkale’de büyük başarı beklediği ileri sürülüyordu. AKP Genel Başkan Yardımcısı ve Çanakkale Milletvekili Bülent Turan’ın ilçe ilçe gezerek tüm ilçelere özel önem verdiği biliniyordu. Fakat bu seçimlerde birçok ilçenin el değiştirmesi, partinin oy oranının azalması ve İl Genel Meclisi oranında da ilk kez AKP’nin muhalefete düşmesi bir görevden alma veya istifa olup olmayacağına yönelik gözleri İl Başkanlığı’na çevirdi.

CHP’DE 12 İLÇENİN LİDERİ BOZCAADA

Çanakkale’nin en düşük nüfusuna ve seçmen sayısına sahip Bozcaada’da koltuk yine CHP’nin oldu. Mevcut başkan Hakan Can Yılmaz açık ara farkla seçimleri kazandı ve önümüzdeki 5 yıl için de görevde olacak. Yılmaz, Çanakkale’deki tüm ilçeler arasında CHP’nin en yüksek oy oranıyla kazanan başkanı oldu. CHP’li Hakan Can Yılmaz %65,69 oy oranıyla seçimi kazandı. Bu seçimlerde Başkan Yılmaz’ın karşısında AKP’den Erdoğan Madak vardı. Adeta iki partinin yarıştığı başkanlık yarışında Madak %32,31 oy oranı elde etti. MHP adayı Özgür Acar ise sadece 44 oy alarak %1,66’da kaldı.

Birkaç ay önce AKP’nin 652 seçmen için İlçe Seçim Kurulu’na itirazda bulunmasının ve Erdoğan Madak’ın ada dışından bir aday oluşunun AKP’nin kazanamamasının sebepleri olarak öne sürülüyor. Hatırlanacağı üzere AKP’de de bir ön seçim süreci olmuş, eski başkan Mustafa Mutay ile Erdoğan Madak yarışmış, Madak parti tarafından başkan adayı olarak gösterilmişti. Madak’ın adalılarla kurduğu sıcak ilişki, projeleri, kurumsal seçim çalışması da kazanmasına yetmedi.

2014 seçimlerinde başkanlığı kazanan Yılmaz o vakit oyların %46,5’ini elde etmiş, AKP’li Ali Balcı ise %28,5’te kalmıştı. 20 sene belediye başkanlığı yapan Mustafa Mutay da oyların %22,6’sını hanesine yazdırmıştı.

GÖKÇEADA’DA BAŞKAN YİNE ÜNAL HOCA

2014 seçimlerinde başkanlık koltuğuna MHP rozetiyle oturan Ünal Çetin, İyi Parti’nin kurulması aşamasında partisinden istifa ederek İyi Parti’ye geçmişti. 2019 Yerel Seçimleri’nde de adada Millet İttifakı çatısı altında birleşme kararı alınmış, Çetin İYİP’ten başkan adayı olmuştu.

Ünal Başkan toplam oyların %58,16’sını alarak yeniden Gökçeada’nın başkanı oldu. AKP adayı Muzaffer Dağlar ise %28,99 oy alarak kazanamadı. Gökçeada, İYİP’in Çanakkale’de kazandığı iki ilçeden biri olarak göze çarpıyor.  

ECEABAT MHP’DEN İYİ PARTİ’YE GEÇTİ

Eceabat’ta, Millet İttifakı’nın iki ayrı partisi CHP ve İYİP’in ayrı ayrı aday göstermesi seçim öncesi bazı kesimlerce taktiksel olarak görülse de, bazı kesimler de bu durumun iki partinin birbirini kıracağını ve AKP’nin ilçeyi kazanacağını ileri sürüyordu. Fakat İYİP adayı Saim Zileli, en yakın rakibi CHP’li Metin Övün’ün sadece 127 oy önünde yarışı kazandı. AKP’li Adem Ejder ise beklentinin çok altında %20 oranında kaldı. İlçe böylelikle MHP’den İYİP’e geçmiş oldu. 2009-2014 yılları arasında ilçeyi AKP yönetiyordu.

2017 yılındaki referandumda Çanakkale’nin en yüksek oy oranı olan %77,9 ile Hayır çıkması, ardından da 2018 yılındaki Genel Seçimlerde Millet İttifakı’na %70,76 oranında oy çıkması, Eceabat’ın başkanlık koltuğunun değişeceğinin sinyalleriydi. Yerel seçimlerde İYİP adayı Zileli %40,82 oy alırken, en yakın rakibi CHP adayı Övün %37,61 oy elde etti. Bu iki adayın oy oranı toplamı %78,43’e ulaşıyor. Bu da “Millet” blokunun Eceabat’ta referandumda, Genel Seçimler’de ve Yerel Seçimler’de %70 bandının üzerinde olduğunu gösteriyor.

YENİCE, AKP’NİN ÇANAKKALE’DEKİ KALESİ

AKP’nin Çanakkale’de son iki yerel seçimde de en yüksek oy oranına sahip olduğu ilçe Yenice. 2009’da %62,8 ile kazanan parti, bu seçimde de %61,03 ile yine rakiplerini sildi süpürdü. Çanakkale’de genel olarak göze çarpan, “MHP oylarının büyük bir kısmı İyi Parti’ye kaydı” söylemi Yenice’de de göze çarpıyor. 2009’da %22 oy alan MHP, bu seçimde %7’de kaldı. Aradaki fark ise AKP’ye yansımadı, İYİP’in ciddi oranda oy potansiyeli oluştu. Kısacası Yenice’de sağcı ve milliyetçi oylar ilçenin önümüzdeki dönemde de kaderini belirleyecek. AKP’li Veysel Acar’in 3 dönem kuralına takılacağı ve yeniden aday gösterilmeyeceği ileri sürülse de, öyle olmadı ve yeniden aday gösterilen Acar ilçeyi kazandı.

BİGA YENİDEN AKP’YE GEÇTİ

2014 yılındaki seçimlerde 2 puan farkla Biga’yı AKP’den alan CHP, bu seçimde de benzer bir kaderi yaşayarak 1 puan farkla ilçeyi AKP’ye kaptırdı. Oyların %49,79’unu alan AKP’li Bülent Erdoğan, kendisinden sadece 344 oy geride kalan CHP’li İsmail Işık’ın %48,79 oranındaki oyundan 1 puan fazla oy almış oldu. Biga 2009 yerel seçimlerinde olduğu gibi yeniden AKP’ye geçti.

BAYRAMİÇ’TE MERT UYGUN KAZANDI

Bir önceki yerel seçimlerde Bayramiç’i kaybeden CHP, Mert Uygun ile yeniden bu ilçeyi kazandı. İlçeyi 5 yıl süreyle yöneten AKP’li Sadettin Arslan’ın yeniden aday olarak gösterildiği Bayramiç’te Aslan %41,60 oy alabildi. CHP’nin Bayramiç ilçe başkanı olan ve adaylığını koyan Mert Uygun ise %54,67 ile kazanarak koltuğa oturdu.

2014’deki yerel seçimlerde de AKP ve MHP farklı adaylar göstermiş, 3.799 oy ile başkanlığı kazanan AKP olmuştu. CHP 2.878 oy alırken, MHP de 2.856 oyda kalmıştı. Bu seçimde MHP’nin oyları adeta erirken parti kan kaybederek sadece 284 oy aldı. Bu oylar genel başkanlar düzeyinde gerçekleşen Cumhur İttifakı’nın diğer partisi AKP’ye değil, CHP’ye kaydı. Öyle ki bir önceki seçimde 2.878 oy alan CHP, bu seçimde MHP’den kaydığı tahmin edilen oylarla 5.704 oya ulaştı. AKP ise oylarını sadece 500 civarında arttırabildi.

AKP ÇOK KONUŞULAN EZİNE’Yİ BIRAKMADI

Bu seçimde AKP’nin Çanakkale’de kaybedebileceği yerler arasında gösterilen Ezine, yeniden AKP’de kaldı. Altyapı çalışmalarının uzaması sebebiyle oldukça eleştirilen fakat halk tarafından sevilen belediye başkanı Haluk Babaoğlu yeniden aday gösterilmedi. Babaoğlu 2014 yılındaki seçimleri sadece 21 oy ile kazanmıştı.

AKP bu seçimde Ezine’den İlçe Başkanı olan Güray Yüksel’i aday gösterdi. Çanakkale içerisinde MHP’nin AKP’ye somut olarak en fazla katkı sağladığı ilçe Ezine oldu. Çünkü 2014 yılında ilçede 750 oyu bulunan MHP bu seçimde sadece 263 oy alabildi. Aradaki yaklaşık 500 seçmenin geçen seçimlerde 3.627 oy alan AKP’ye bu seçimde oy verdiği tahmin ediliyor. AKP’nin oyu bir önceki seçime göre yaklaşık 700 civarında arttı. CHP ise oldukça umutlu olduğu ilçede 5 senede oylarına neredeyse hiç arttıramadı ve kaybetti.

ÇAN’DA İMKANSIZI BAŞARDI, ESKİ MİLLETVEKİLİ ÖZ KAZANDI

26’ncı dönem Çanakkale Milletvekili Bülent Öz, CHP adayı olarak Çan’dan adaylığını koyduğunda kimse şans vermiyordu. Çünkü 2014 seçimlerinde CHP ilçede sadece %14,5 oy almış, AKP ise ezici bir çoğunlukla %52,5 ile seçimi kazanmıştı. Üstelik ikinci parti ise bugün Cumhur İttifakı’nın ikinci partisi olan MHP’ydi ve parti %32,2 oy almıştı. AKP ve MHP blokunun %85 civarında oy oranı ve 17.000’i aşkın seçmenine karşı büyük cesaretle adaylığını koyan Bülent Öz, partisinden başka isim çıkmayınca tek aday olarak belediye başkanlığına aday gösterildi.

Gece gündüz fabrika önlerindeki işçileri, kahvehaneleri, pazar yerini, evleri, sokak sokak gezen Bülent Öz parti içindeki sıkıntılarla da uğraştı. Seçimlere 40 gün kala İlçe Başkanı’nın görevden alınması da moralleri bozmadı. Gündüz birebir görüşmeler, akşam da sokak mitingleri gerçekleştiren Bülent Öz muradına erdi ve birkaç ay önce imkansız görünen ilçeyi kazandı. Bir önceki seçimde Çan’da tam 6.493 oyu bulunan MHP bu seçimde Cumhur İttifakı sebebiyle AKP’yi desteklemesine rağmen, AKP bir önceki seçime göre 1.600’ü aşkın oy kaybetti. İlçede 10.097 oy alan Bülent Öz belediye başkanı seçildi.

LAPSEKİ AKP’DE DEVAM

Seçimde el değiştirmesi pek olası görünmeyen yerlerden biri de Lapseki’ydi. Millet İttifakı olarak seçime İYİP ile katılan blok ancak %42,74 oy alırken, Cumhur İttifakı’nın AKP’li adayı Eyüp Yılmaz %55,85 ile yeniden kazanarak ilçeyi 5 yıl daha yönetmeye hak kazandı. Bu ilçede de geçen seçime göre incelendiğinde yine MHP oylarının büyük kısmının Millet İttifakı’na kaydığını söyleyebiliriz.

GELİBOLU CHP’DEN VAZGEÇMEDİ

Gelibolu tercihini değiştirmedi ve 2014 seçimlerindekine yakın bir oy oranı ile yeniden CHP dedi. %51,92 ile kazanan Münir Mustafa Özacar’ın arkasından AKP’li Bülent Çetin %41,18 ile yarışı geride tamamladı. MHP ise oylarını bu ilçede de kaybetti. Aldığı 6.265 oy ile 2014 yerel seçimlerinin ikinci partisi olan MHP bu seçimde sadece 997 oy alabildi.

AYVACIK’I AKP’DEN, CHP’Lİ MESUT BAŞKAN ALDI

Uzun süredir AKP’de olan ve CHP’ye geçmesi oldukça zor görünen Ayvacık bu seçimde CHP’ye geçti. Ayvacık İlçe Başkanı Mesut Bayram’ın belediye başkan adayı olduğu seçimde %50,78 ile kazanması birçok kesim tarafından sürpriz olarak görüldü. 2014 seçimlerinde AKP’nin %41,1 oy aldığı, MHP’nin ise %28,2 ile hiç de azımsanmayacak bir oy oranına ulaştığı ilçede CHP’nin sadece 1.481 oyu bulunuyordu. Mesut Bayram’lı CHP bu seçimde bu oyları ikiye katlayarak 2.917 oy ile ipi göğüsledi.

Hatırlanacağı üzere geçen sene mayıs ayında Mesut Bayram, İl Başkanlığı tarafından görevinden alınmış, daha sonra görevi iade edilmişti. Bu görevden almanın milletvekilliği seçimi öncesi liste tartışması sebebiyle olduğu dile getiriliyordu. Mesut Bayram göreve geri döndükten sonra 24 Haziran seçimlerinde hem partisinin cumhurbaşkanı adayı Muharrem İnce ilçede önde çıkmış, hem de Millet İttifakı %51 oy almıştı. İşin ilginç yanı o gün Millet İttifakı’nın oy oranıyla, bugün Bayram’ın başkanlığı elde ettiği oy oranı aynı.

İlçede oy kullanan seçmen sayısı artsa da hem AKP’nin, hem de MHP’nin oylarının düşmesi ise bu iki partiye gönül vermiş kişilerin de CHP’ye oy verdiğini gösteriyor.

BELDELERDE BÜYÜK DEĞİŞİKLİK YOK

Çanakkale’nin merkez ilçenin beldesi olan Kepez de seçim sonucu en çok merak edilen yerler arasındaydı. Bir önceki belediye başkanı olan Ömer Faruk Mutan’ın yeniden aday olmaması nedeniyle CHP ön seçim ile başkanlık koltuğuna Birol Arslan’ı gösterdi. CHP, nüfusu her geçen gün artan ve gelişen bu beldeyi kaptırmadı. 

Evreşe, Gümüşçay ve Kalkım’da yeniden AKP kazanırken; Kavakköy, Küçükkuyu ve yukarıda da belirttiğimiz üzere Kepez CHP’de kaldı.

CHP, AKP’nin elinden Çardak ve Umurbey beldelerini alırken, AKP de CHP’den Geyikli ve Karabiga’yı aldı. Geyikli’nin el değiştirmesi birçoklarına göre sürpriz olarak değerlendirilirken, CHP kulislerinde gösterilen adayın doğru isim olmadığı öne sürüldü.

MHP ise Terzialan’ı AKP’ye kaptırdı. Böylelikle 11 beldesi bulunan Çanakkale’de CHP 5, AKP ise 6 beldenin sahibi oldu.

MHP, ÇANAKKALE’NİN YOK OLAN PARTİSİ

2014 yerel seçimlerinde Eceabat ve Gökçeada gibi önemli iki ilçeyi ve Terzialan beldesini kazanan MHP bu seçimde bu yerleri kaybetti. Geçen seçimde Çanakkale’de İl Genel Meclisi’nde %21,2 oranında oy alan partinin bu seçimdeki meclis oyu sadece %4,82 oldu.

Birçok ilçede oyları eriyen, ittifak kurduğu yerlerde ortağı olan AKP’ye de neredeyse hiçbir yerde katkı yapamayan MHP’nin oylarının İyi Parti’ye kaydığı görülüyor. Geçen sene kurulan ve dolayısıyla 2014 yılında olmayan İYİP, MHP’de olan Eceabat ve Gökçeada’yı bu seçimde kazandı. İl Genel Meclisi’nde %9,45 oy alan, ortağı CHP’nin de İl genel meclisi oylarını %35,8’den %41,3’e taşıyan parti, ittifak kurduğu birçok yerde ortağı CHP’ye büyük katkı sağladı. Özellikle Çan, Bayramiç, Ayvacık gibi yerlerin AKP’den kazanılmasının ortağı olan İYİP, MHP’nin Çanakkale’deki seçmen kitlesinin büyük kısmını da kendi saflarına geçirmeyi başarmış görünüyor. 

CHP YÜKSELİŞTE, AKP BEKLEDİĞİNİ BULAMADI

Bir önceki yerel seçimlere göre CHP hem oy oranını arttırdı, hem de İl Genel Meclisi üstünlüğünü elde etti. Ülgür Gökhan 2014 senesinde %54,4 ile kazanırken bu seçimde aldığı %60,73 oy oranı ile CHP’nin Türkiye’deki en yüksek oy aldığı şehir oldu. Önceki dönemlerde CHP Merkez’de kazansa da ilçelerden gelen oylarla İl Genel Meclisi’nde muhalefette oluyordu. Bu seçimde %41,31 oy oranıyla kılpayı çoğunluğu elde etti. AKP ise MHP’nin desteğine rağmen %41,21 oranında kaldı.

CHP ilçe başkanlıklarına 2 belediyeyi daha ekleyerek 12 ilçede 6 ilçenin koltuğuna sahip oldu. İttifak ortağı İYİP ile uyumlu çalışması neticesinde de İYİP 2 koltuk kazandı ve ittifakın Çanakkale’de tam 8 belediyesi olmuş oldu. AKP ise 6 belediyeden ikisini kaybederek 4 belediye başkanlığı elde etti.