Türkiye’nin, hatta dünyanın en iyi korunmuş kalelerinden biri olarak kabul edilen Bozcaada Kalesi, yıllardır tüm girişimlere rağmen birçok noktasında surları dökülerek çökmeye devam ediyor. Bu durum, hem kalenin kendisi hem de çevresinde dolaşan ziyaretçiler için ciddi bir can güvenliği riski oluşturuyor.
Kökeni Bizans’a, hatta antik dönemlere uzanan Bozcaada Kalesi’nde yaşanan çökme ve deformasyonlar, Bozcaada Haber tarafından geçen yıl 31 Temmuz tarihinde yayımlanan haberle kamuoyuna duyurulmuştu. Söz konusu haber, yaz aylarında Bozcaada’da yaşayan ve ada sorunlarına ilişkin paylaşımlar yapan gazeteci Candaş Tolga Işık tarafından da gündeme taşındı. Işık, haberi alıntılayarak “Sayın Bakan, bir an önce müdahale edilmezse 4 bin yıllık kale yıkılacak” ifadeleriyle Kültür ve Turizm Bakanı Nuri Ersoy’u etiketlemişti.
Bu paylaşımın ardından Candaş Tolga Işık, Bakan Ersoy’un kendisini aradığını ve uzman bir ekibin ertesi hafta kalede inceleme yapacağını söylediğini açıklamıştı. Bakanlık kısa süre sonra gerçekten de bir uzman ekibi adaya gönderdi. Ancak zaman içinde çöküntüler daha da büyümesine rağmen bugüne kadar kalede ne bir çalışma başlatıldı ne de resmi bir açıklama yapıldı.
Bu süreçte Bozcaada’da görev yapan kaymakamlar ile Bozcaada Belediye Başkanı Yahya Göztepe, Çanakkale’ye atanan tüm valilere adaya yaptıkları ziyaretlerde ilk olarak kaleyi gezdirerek sorunu yerinde göstermiş ve çözüm talep etmişti. Ancak bugüne kadar somut bir gelişme yaşanmadı.
Bozcaada Kalesi’nde, Ağustos 2021 tarihinde Genco Erkal ve Şevket Çoruh’un sahne alacağı tiyatro oyununa iki gün kala, “Kalenin fiziki şartları uygun değil” denilerek izin verilmemişti. O tarihten bu yana kale tüm etkinliklere kapatıldığı gibi herhangi bir onarım veya güçlendirme çalışması da başlatılmadı.
En son 1996 yılında Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından restore edilen kalede, 2023 yılında yapılan arkeolojik kazılarda Geç Tunç Çağı’na ışık tutan önemli bulgu ve kalıntılar ortaya çıkarılmıştı.
Fenikeliler, Cenevizliler, Venedikliler ve Osmanlılar gibi birçok uygarlığın kullandığı; Fatih Sultan Mehmet döneminde de onarılan Bozcaada Kalesi, Türk tarihine ve dünya kültür mirasına bırakılmış eşsiz bir değer olarak varlığını sürdürüyor. Ancak kalenin gün geçtikçe hızlanan tahribatı, acil müdahale ihtiyacını her geçen gün daha görünür hale getiriyor.
