11-15 Ekim tarihlerinde 10. yaşıan girecek BIFED’de Fethi Kayaalp Büyük Ödülü için yarışacak finalistler belli oldu. Festivalin finalinde toplam 13 film gösterilecek. Ana yarışma kategorisinde yarışacak bu filmlerin konuları, iklim felaketlerinden dijital kirliliğe, yerel halk mücadelelerinden yoksulluğa terk edilmiş bölgelere kadar uzanıyor.

13 filmin yarışacağı Ana Yarışma kategorisi dışında 10 film de Gaia Öğrenci kategorisinde gösterilecek. Ayrıca Panorama kuşağında da 21 film izleyici ile buluşurken, özel gösterim kuşağında da 6 film var. 300’ü aşkın belgeselin başvurduğu ve uzun seçim sürecinin sonunda toplam 50 belgesel Bozcaada’da ücretsiz olarak iki salonda gösterilecek.

 Ana Yarışma filmlerinin 2’si Türkiye’den

14 farklı ülkeden toplamda 13 filmin yarışacağı Fethi Kayaalp Büyük Ödülü için Türkiye’den iki film finale kaldı. Oğuz Yenen’in tek başına yaşayan bir balıkçıyı anlattığı filmi “Formaldehyde” ve Mert Gökalp’in yönetmenliğini üstlendiği Yunanistan’ın çeşitli adalarında geçen denizin çeşitliliğini dalgıçlar, balıkçı  tekneleriyle olan senelik gözlemlerini birleştirdiği belgeseli yer alıyor.

Öğrenci filmleri ödül için yarışacak

Gaia Öğrenci Ödülü adı altında öğrenci filmlerini desteklemek ve farklı bir yarışma alanı sağlamak için yalnızca öğrencilere açık bir ödül de yine festival kapsamında yer alıyor. Gaia Öğrenci Ödülü için yarışacak 10 filmin 5’i Türkiye’den. Sayım Emrealp Hazar’ın Mersin'in Silifke ilçesinde yaşamlarını balıkçılıkla idame eden ailelerin yaşadıkları maddi ve manevi zorlukları esas aldığı Tuzlu Hayatlar,  Fındık üretiminin genel süreçlerinin anlatıldığı çalışmaların zorlukları ve fındık meyvesinin karşılaştığı doğal felaketlere odaklanan Selim Uyar’ın “Fındık Balığı” filmi ve Merve Ateş ile Hakan Varankaya’nın yönetmenliğini üstlendiği iklim değişikliği (kuraklık) yanlış avlanma ve zorlu kış koşullarına rağmen Konya Beyşehir Çiftlik Köyün'de balıkçılık yapan kadınların hikayelerini ele alan “Ekmek Teknesi” filmi öğrenci ödülü için yarışacak.

BIFED’in 10’uncu sene sloganı: “Can Yelekleri Koltukların Altında Değildir”

Festivalin bu yılki açılış filmi Hatay Akademi Senfoni Orkestrası’nın depremden sonra yeniden bir araya gelme sürecini anlatan “Anka Kuşu” filmi.

“Geri Döneceğiz” adlı fotoğraf gösteriminde Berna Küpeli, Ulaş Beşoklar, Cevat Ezgin ve Gürcan Öztürk depremden sonraki ilk iki ayda deprem bölgesinde derledikleri belge görüntüleri bizimle paylaşacaklar.

 Festival jürisi belli oldu

Festivalin bu seneki jüri ekibinde Fethi Kayaalp Büyük Ödülü’nü kazanacak filmi seçmek için 3 yabancı ülkelerden ve 3 Türkiye’den olmak üzere 6 kişi bulunuyor.
Türkiye’den  İstanbul Bilgi Üniversitesi Sinema ve TV Bölümü öğretim görevlisi Ebru Thwaites Diken, çeşitli ulusal ve uluslararası film festivallerinde jüri üyeliği yapmakta ve belgesel filmler çekmeye devam eden Berrin Avcı Çölgeçen ve Çukurova Üniversitesi Radyo, TV ve Sinema Bölümü'nde Yardımcı Doçent olarak çalışan Sinema ve Ekoloji yüksek lisans programının kurucusu ve Eko-sinema ve Ekoeleştiri lisans derslerinin yürütücüsü Nilay Erbalaban Gürbüz yer alıyor.

Ayrıca 1995'ten beri çeşitli film ve medya festivallerinde jüri üyeliği yapan Wolfgang Kissel, Portekiz’de Lusófona Üniversitesi'nde lisans ve lisansüstü düzeyde belgesel ve kurmaca dersleri vermekte olan Victor Candeias ve İspanya’da cinsiyet şiddetini önleme ve eylem alanında çalışmalar yapan María Garzón Molina da jüride bulunuyor.

Festival yönetmeni Petra Holzer bu yılki programla ilgili şunları söyledi;

BIFED yalnızca adada başlayıp beş günde biten bir festival değil. Bozcaada Uluslararası Ekolojik Belgesel Film Festivali aslında tüm yıla yayılan bir kültürel süreç ve dayanışma. BIFED yıl içinde farklı festival, STK, okul, çevre örgütleriyle işbirliği içinde. Festival filmlerimiz bugüne dek Kadıköy Belediyesi Sinematek - Sinema evi, Diyarbakır Ekolojik Film Günleri, Aliağa Çevre Platformu, Marmaris Eğitimsen, Gümüşlük Uluslararası Müzik Festivali, Karşı Sanat, Antalya TTB, Film Kooperatifi, Feshane “Ortadan Başlamak” sergisi gibi farklı oluşum ve coğrafyalarda gösterildi. BIFED filmleri bu ortamlarda hiçbir maddi karşılık olmadan gösterildi ve gösterilecek. Festival gösterimleri gibi tüm bu gösterimler de ücretsiz izleniyor. Almanya (Berlin) ve Yunanistan (Limni) gösterimleri oluşmakta. BIFED Rioja bu yıl Haziran ayında İspanya La Rioja bölgesi, Logrono kentinde yapıldı.”

Ana Sponsoru Demirer Enerji Üretim Sanayi ve Tic. A.Ş, Mey Diageo, , Sinematek Sinema Evi -Kadıköy Belediyesi, Avusturya Kültür Forumu, Talentra, Takk ve İstanbul Bilgi Üniversitesi İletişim Fakültesi, Fransız Kültür Merkezi İzmir, Skoda Türkiye gibi kurumların destekleri ve yerel işletmeler ve yerel halkın güçlü dayanışmasıyla düzenleniyor. Rengigül Konukevi, Aral Çiftliği, Eflatun Konukevi, Nil Ada ve Umut Deniz Konukevi, DeliAsma gibi festivali destekleyen burada tümünü yazmanın mümkün olmadığı çok geniş bir yerel destekçi listesi bulunuyor.

Festival Koordinatörü Ethem Özgüven programı nasıl oluşturduklarına dair şunları söyledi:

“Gelişmiş ülkeler dediğimiz ülkelerden İngiltere'nin neredeyse tüm karbon salımı tedbirlerinden vazgeçtiğini ya da ertelediği, Norveç'in hiç ihtiyacı olmasa da İngiltere büyüklüğünde bir deniz alanında petrol ve maden aramaya başladığını ve ABD'nin sınırına yığılan potansiyel mültecileri durdurmak için  sınırlarına binlerce ordu mensubu yığdığını görüyoruz. Avrupa’nın çöpü Afrika’da. Bunlar "gelişmiş ülkeler" nesi gelişmiş derseniz zulüm ve sömürü yetenekleri demek gerekiyor. Bu nedenle uluslararası seçkimizdeki filmler üçüncü dünyada bu gelişmiş ülke yönetmenlerinin çektiği turistik filmlerden değil, kendi kültürünü eleştiren filmlerden oluşuyor. Adı gelişmiş olan bu ülkeler dünyanın tüm madenlerini, fil dişlerini, kahvelerini  altınlarını ve insanlarını sömürmekle yetinmediler. Şimdi de acılarımız üzerinden uydurdukları saçma öykülerle festival salonlarını doldurarak sömürüyorlar bizi. Son beş yüzyılda ne değişti? Değişen şu; eskiden zorla döverek zincirleyip kafese kapatarak insanları köleleştirirdi beyaz gelişmiş adam. Bu aralıksız, korkunç sömürü o kadar uzun devam etti ki ve üçüncü dünya o kadar fakir kanunsuz yaşanmaz bir hale geldi ki, eskiden zorla getirilen bu köleler şimdi ABD ve AB'ye girmek için yalvarıyor ve donmayı boğulmayı ölmeyi göze alıyor. İşte değişen bu. Bütün terminolojiyi yeniden gözden geçirmeliyiz: Sanayi devrimi, nükleer deneme, maden alanındaki sızıntı gibi saçma betimlemeleri ve belgeseli yeniden sorgulamalıyız.

Festivalin büyük ödülü Fethi Kayaalp ve ikincilik ödülü Madam Melpo adına veriliyor. Gaia Öğrenci Ödülü ise öğrencilerin eserlerine veriliyor. Bu ödül bundan böyle bu yıl çok üzücü bir trafik kazasında kaybettiğimiz (kazadan çok cinayet gibi) sevgili hocamız Prof. Dr. Naci Güçhan adına verilecek. Sevgili hocamızı ve Sevgili Cüneyt Cebenoyan’ı sevgi ve saygıyla anıyoruz.

 100 ülkeden binden fazla filmin katıldığı festivalde finale kalan filmler şöyle;

 Uluslararası Yarışma - Fethi Kayaalp Büyük Ödülü

1. Toplum Sözleşmesini Yırtmak, Fredrik Gertten, İsveç, 2023, 92’
2. Defin, Emilija Škarnulytė, Litvanya, Norveç,  2022, 60’
3. Hassas Mevzu, Karl Malakunas ,Philippines, Australia, USA, United Kingdom, Hong Kong, 2022, 93’
4. Formaldehyde, Oğuz Yenen, Türkiye, 2022, 9’
5. Mancorna, Mert Gökalp, Türkiye, Yunanistan, 2023, 24’
6. Landen, Vanessa Nica Mueller, Almanya, Lübnan, 2023, 64’
7. Uzun Mesafe Yüzücüsü - Sara Mardini, Charly W. Feldman, Almanya, 2022, 88’
8. Yersiz Madde, Nikolaus Geyrhalter, Avusturya, 2022, 105’
9. Unutulmuş Nükleer Kurbanlar, Suliane Favennec, Fransa, 2023, 55’
10. Bekleyiş, Volker Schlecht, Almanya, 2023, 15’
11. Çiçek Toplamak İçin, Shireen Seno, Filipinler, 2021, 17’
12. İki Nehir, Anaïs Taracena & Laura Bermúdez, Guatemala- Honduras, 2022, 44’
13. X Trilyon, Eleanor Church, Birleşik Krallık, 2023, 69’

GAIA Öğrenci Ödülü

1. Altı - Üstü Deniz, Furkan Alperen Demir, Türkiye, 2021, 23'
2. Aralkum, Mila Zhluktenko, Daniel Asadi Faezi, Özbekistan, 2022, 13’
3. Ortak Yaşam: Mavi Simbiyoz, Gülin Ören, Batukan Ceyran, Emre Traş, Kerem Sürmeli, Murat Kalaoğlu, Türkiye, 2023, 6'
4. Ekmek Teknesi, Meryem Ateş, Hakan Varankaya, Türkiye, 2023, 19'
5. Fındık Balığı, Selim Uyar, Türkiye, 2022, 20’
6. The Cen, Julius Dommer, Küba, Almanya,  2021, 76’
7. Nükleer Göçebeler, Kilian Armando Friedrich, Tizian Stromp Zargari Almanya, 2023, 73’
8. Tuzlu Hayatlar, Sayım Emrealp Hazar, Türkiye, 2023, 20’
9. Durgun Sular, Kevin Koch, Almanya, 2022, 29'
10. Dağ Gürlediğinde, Alba Bresolí Aliberch, İspanya, 2022, 28'

Yarışma harici Panorama ve Özel Gösterim kuşağındaki filmler ise şöyle:

Panorama

1. Güneşin 300 Günü, Jude Chehab, Lübnan, Kanada, 2022, 13'
2. Achewiq, Güçlü Kadınların Şarkısı, Elina Kastler, Fransa, Cezayir, 2022, 16'
3. Şekillendirmek İçin Bir Dünya, Ton van Zantvoort, Hollanda, 2022, 52‘
4. Colette ve Justin, Alain Kassanda, Fransa, Belçika, 2022, 88'
5. Paskalya'yı Yiyip Bitirmek, Sergio Mata'u Rapu, ABD, Șili, 2018, 77’
6. Ölüdeniz Kasidesi, Polina Teif, Kanada,  2022, 81'
7. Çamlardaki Alevler, Utku Kuran, Türkiye, 2023, 9'
8. Hatay: 17-24 Nisan 2023, İmre Azem,Türkiye, 58’
9. Fantastik Plastik, Isa Willinger, Almanya, 2022, 102'
10. Söz Hakkı İçin Dikin, Rakel Aguirre, Birleşik Krallık, İspanya, 2022, 69'
11. Sortes, Mónica Martins Nunes, Portekiz, Almanya, 2021, 39'
12. Taner Öngür’ün Gezegeni, Gökçe Kaan Demirkıran, Türkiye, 2022, 46'
13. Bolluk Yanılsaması, Erika Gonzalez Ramirez & Matthieu Lietaert, Belçika, Kolombiya, 2022, 60'
14. Parsın Kabilesi, Miriam Chandy Menacherry, Hindistan, 2022, 40'
15. Arabulucular - Barış Nasıl Sağlanır, Rosalind Bain, İspanya, Avusturya, İsviçre, 2022, 86’
16. Dönenler, Pieter De Vos, Belçika, 2021, 35'
17. Muğla'da Kömür İçin Yok Edilen Köyler, Kerem Topuz, Türkiye, 2023, 50'
18. Obanın Kadınları, Kader Çetintaş, Türkiye, 2022, 32'
19. Vakit Gelince, Murat Yüksel, Türkiye, 2022, 16'
20. Gördünüz mü?, Şevval Bozacı, Türkiye, 2021, 14'
21. Zeytinliğin Ardı, Mervan Serhat Sarışın, Türkiye, 2022, 19'

Özel Gösterim
 

1. Sineklerin Şarkısı, Ana Maria Vallejo, Kolombiya, Almanya, Çekya, 2022, 43'
2. Anka Kuşu, Ethem Özgüven, Ulaş Beşoklar, Türkiye, 2023, 40'
3. Tahtacı Fatma, Suha Arın, Türkiye, 1979, 28'
4. Eko Eko Eko, İlkay Nişancı, Türkiye, 2022, 56'
5. Yüzündeki Dalgalar - Boş Ada, Özlem Yılmaz, Türkiye, 2011, 56'
6. Akdeniz'den Ege'ye Tahtacılar, Uğurcan Taylan Adıyaman, Türkiye, 2023, 45'

Festival süresince Bozcaada’da çeşitli etkinlikler de olacak

Festival boyunca Bozcaada’daki misafirlerle etkinlikler, atölyeler ve söyleşiler yapılacak. Deprem afete dönüşürken, Antakya’da ‘fail’i aramak söyleşini Tuğçe Tezer yapacak.  Barış Onur Örs’ün yürüteceği karbon fosillerinin yarattığı yıkım hakkında Antroposen'den Çıkışa Dair Yeni Bir Anlatı Oluşturmak söyleşisi gerçekleşecek. Lalehan Öcal ise BIFED’in 10. yılında Kolektif Film Okuma Atölyesi gerçekleştirecek. Nesime Karateke’nin Antakya’nın Yüzleri, Delizia Flaccavento ve Ayşegül Selenga Taşkent yürütücülüğünde Bauhaus İlkbahar ve Yaz Okulu Belgeselleri: BIFED 2023 için bir seçki yapılacak. Ethem Özgüven’in moderatörlüğünde Zeytin Ülkesi: Anadolu ve WHR kurucusu Ayten Zara’nın katılacağı Okuyan Köyün Güneşi Erken Doğar söyleşisi olacak. Ayrıca Evrim Kepenek’in Kadınlar Direniyor, Kazanıyor video gösterimi de BIFED’in 10.senesinde misafirlerle buluşacak.

Tüm gösterimlerin, söyleşilerin ve atölyelerin “ücretsiz” olduğu festivale dair bilgiler hem sosyal medyadan, hem de festivalin internet sitesi www.bifed.org adresinden takip edilebilir.